Zaprawa fungicydowa – podstawa skutecznej ochrony zbóż jarych

Zboża jare, mimo krótszego okresu wegetacji, podobnie jak rośliny ozime, narażone są na porażenia ze strony patogenów chorobotwórczych. Najskuteczniejszym i najbardziej opłacalnym zabiegiem ochronnym jest zaprawianie materiału siewnego. Dlaczego warto stosować zaprawy fungicydowe?

Starty powodowane przez patogeny grzybowe

Wybór i zastosowanie odpowiedniej zaprawy fungicydowej to podstawowe działanie mające na celu ochronę zbóż jarych przed infekcją i porażeniem patogenami. Ich obecność w całym cyklu rozwojowym roślin uprawnych jest nieunikniona, ponieważ już od momentu, gdy ziarniaki trafią do gleby, narażone są na infekcje. Rozwijająca się choroba wpływa na wschody oraz przeżywalność młodych siewek. W dalszych etapach wegetacji zbóż choroby grzybowe powodują ograniczenie powierzchni asymilacyjnej liści, zmniejszenie wydajności procesów fizjologicznych, a w końcowych fazach wegetacji nagromadzenie w nasionach szkodliwych substancji – mykotoksyn. Zainfekowane rośliny oraz ziarniaki stanowią realne zagrożenie dla zdrowia ludzi, a także zwierząt. Szacuje się, że spadek plonów związany zaniechaniem zaprawiania nasion lub nieprawidłowym wykonaniem tego zabiegu, dodatkowo przy niewystarczającej ochronie fungicydowej, wynosi ok. 30-40%. W niektórych przypadkach powoduje straty na poziomie nawet 70% plonu głównego.

Dlaczego należy zaprawiać nasiona zbóż?

Dobrze przygotowany materiał siewny będzie zabezpieczał m.in. przed zgorzelą siewek. Choroba ta ogranicza wschody zbóż i może prowadzić do przerzedzenia zasiewów, a także słabszego krzewienia się roślin. W przypadku ryzyka porażenia spowodowanego przez grzyby z rodzaju fusarium, zaprawa fungicydowa przeciwdziała infekowaniu ziarniaka, a następnie źdźbła, korzeni i w konsekwencji kłosa oraz ziarniaków. Z kolei w uprawie jęczmienia jarego dodatkowo ogranicza występowanie plamistości siatkowej – jednej z najgroźniejszych chorób tego gatunku roślin. Typowymi objawami porażenia przez plamistości siatkową są siateczki bądź plamki występujące na liściach, otoczone chlorotyczną obwódką. Na niechronionych plantacjach jęczmienia jarego często spotyka się również głownię pylącą jęczmienia. Choroba ta powoduje spadek plonu nawet o 50%. Z kolei w uprawie pszenicy jarej zaprawianie materiału zapobiega śnieci cuchnącej. Do objawów tej choroby zaliczamy:

• żółte paski na liściu flagowym,

• zahamowany wzrost roślin,

• ciemnozielone, skrócone kłosy.

W zainfekowanych kłosach zamiast typowego ziarna pojawiają się pękate, matowe, brunatne ziarniaki wypełnione milionami zarodników o zapachu "zepsutej ryby". W przypadku wysiewu niezaprawionego i zainfekowanego materiału siewnego porażeniu może ulec nawet ponad 50% roślin! Po omłocie pozyskane ziarno traci wartość handlową, ponieważ zawiera szkodliwe zarówno dla ludzi, jak i zwierząt mikotoksyny, stąd nie nadaje się do dalszego wykorzystania. Szkodliwość śnieci cuchnącej jest o tyle większa, że jej wyraźne objawy widać dopiero na kilka tygodni przed żniwami, a żadne fungicydy nalistne nie są w stanie jej zwalczyć. Śnieć cuchnąca jest więc doskonałym przykładem, który świadczy o zasadności stosowania zapraw zbożowych. Zabezpieczając ziarniaki zaprawami grzybobójczymi, bezpośrednio wpływamy na ograniczenie występowania całej gamy chorób. Wszystkie patogeny obniżają plonowanie, a ich szkodliwość polega na zachwianiu podstawowych elementów struktury plonu, poprzez zmniejszenie ilości kłosów na jednostce powierzchni, ziarniaków w kłosie, MTZ, a także jakości plonu.

Sprawdzone rozwiązania zabezpieczające przed chorobami zbóż

Od kilku lat firma Elvita wprowadza na polski rynek nowe technologie oraz gotowe rozwiązania agrotechniczne, które znajdują zastosowanie we wszystkich typach uprawy. Wśród nich warto podkreślić sprawdzone zestawy zaprawowo-odżywcze – ekonomiczny Areapak Debiut oraz produkt premium Areapak Dobry Początek. Pierwszy z nich pozwala zabezpieczyć ziarniaki przed podstawowymi infekcjami. Z kolei Areapak Dobry Początek spełnia wysokie wymagania dotyczące zabezpieczenia ziarniaków zbóż w początkowej fazie wzrostu, a także bezpośrednio wpływa na ochronę liści oraz źdźbła. Wszystkie zestawy linii Areapak przeznaczone do zaprawiania zabezpieczają przed wystąpieniem zgorzeli siewek, śnieci cuchnącej, czy też głowni pylącej. Dodatkowym atutem rozwiązań wprowadzanych przez firmę Elvita jest połączenie zapraw z płynnym nawozem o nazwie Elvita Dona. Produkt ten zawiera w swoim składzie szereg składników pokarmowych pierwszo- i drugoplanowych oraz mikroelementów. W połączeniu z zaprawą fungicydową wpływa na szybszy wzrost zbóż w początkowej fazie oraz lepszy rozwój systemu korzeniowego.

Występowanie chorób w warunkach polowych jest nieuniknione, co stanowi bardzo duży problem dla rolników. Ponadto wysoki udział zbóż w strukturze zasiewów zbóż w Polsce, sięgający 72,1% (dane: GUS – 2018 r.), a co za tym idzie realna możliwość zakażenia m.in. poprzez resztki pożniwne, porażony materiał siewny, zarodniki oraz przetrwalniki bytujące w glebie, stwarza wysokie ryzyko wystąpienia infekcji. Biorąc pod uwagę szeroki zakres temperatur oraz wilgotności, sprzyjających rozprzestrzenianiu się patogenów, konieczna staje się kompleksowa ochrona fungicydowa plantacji, uwzględniająca prawidłowy proces przygotowania materiału do wysiewu (zaprawianie).